In Rotterdam liggen de overhemden met opgestroopte mouwen in de etalage! Deze oeroude authentiek Rotterdamse uitspraak hoor je vaak in de contreien en dat is met een reden. Want Rotterdammers zijn echte doeners. Bekijk de foto’s van de skyline door de jaren heen maar eens. De horizon verandert als je met je ogen knippert en altijd zie je de bouwkranen en hoor je de heimachines. We raken nooit uitgebouwd in Rotterdam. Zo ook op Katendrecht.
Zo’n 3 jaar geleden werd ik benaderd met de vraag of ik zin had in een interessant project in Rotterdam. De locatie, de opdrachtgever en hun ambitie kennende was ik meteen gemotiveerd om het gesprek aan te gaan. Een week later had ik mijn eerste zoommeeting met de Chinese architect en de beoogde constructeur. Op dat moment waren er alleen nog maar grove schetsen en impressies van de ‘Tornado’.
Er werd gesproken over het toepassen van kolommen op diverse zichtbare plekken in het gebouw. Al heel snel bleek dat de ontwerper het idee van kolommen helemaal niet zag zitten. Wat nou zwaartekracht? Geen kolommen natuurlijk, maar wel rekening houden met van alles en nog wat. Ik noem maar even het Nederlandse weer, bouwregelgeving, dynamische belastingen, onderhoud etc. Dit was het begin van een mooi avontuur met veel stakeholders. Lekker de techniek induiken met elkaar. Wat is bouwen toch een mooi vak.
Ik heb het uiteraard over het project van Stichting Droom en Daad. Ook wel het Landverhuizersmuseum genoemd op de Rotterdamse kade op Katendrecht. Zoals gebruikelijk krijgt een project in Rotterdam meteen een bijnaam. De karakteristieke vorm van in elkaar draaiende trappen heeft de naam Tornado opgeleverd. Vanaf eind 19e eeuw vertrokken vanaf deze kade ruim drie miljoen mensen op zoek naar geluk ergens anders. De vooroorlogse loods is in de oorlog gebombardeerd in het middenstuk. Daarom spreekt men nu niet meer van de Fenixloods maar van Fenix I en Fenix II. Het museum komt in Fenix II, waarvan het middelste deel van het gebouw transparant gemaakt wordt. Niet alleen de gevels maar ook het dak is van glas, dubbel gekromd. Geen sinecure.
Terug naar de Tornado. Hiervoor hebben alle partijen gewerkt in een BIM-omgeving die tijdens het ontwerp geleidelijk is overgenomen door de staalbouwer. De complexe vormen, constructies en vormgeving maken dit project een ultiem voorbeeld van 3D-engineering. Heel recent is het eerste grote onderdeel van de staalconstructie, de liftschacht, geplaatst. Het 20 meter hoge gevaarte is over de Maas naar de aangrenzende kade gevaren en met een enorme drijvende hijsbok is de 90 ton staal in één keer op zijn plek gezet. Op z’n Rotterdams dus! Van deze robuuste en hoekige constructie is dadelijk weinig meer te zien. De slanke hoogglanzende trappen, met houten binnenbekleding, zullen je sierlijk naar 35 meter hoogte brengen. Daarvandaan heb je een mooi zicht op de Maas, de Rotterdamse haven en de binnenstad.
De komende jaren gaan we hier nog genoeg van zien in de architectuur- en vakbladen over staalbouw, restauratie, stedenbouw, etc. Of bouwen een mooi vak is? Éch wel!
#2 2022 | De column van Vincent (partner EGM architecten) is te lezen in elke editie van Bouwwereld - de wereld achter architectuur en bouwtechniek.